Blockchain nedir ve nasıl çalışır?
Blockchain, merkezi olmayan ve çeşitli siber saldırılara karşı dayanıklı bir dağıtık veritabanı modelidir. Blockchain ağında işlemler, bloklar halinde saklanır ve her yeni oluşturulan blok, "hash" adı verilen benzersiz bir işlem kimliğiyle kendisinden önceki bloğa bağlanır. Blockchain’in arkasındaki devrim niteliğinde özelliği ise, işlemlerin tek tek değil, aynı anda birçok bilgisayar tarafından tamamlanabiliyor olmasıdır. Bitcoin’den örnek vermek gerekirse, Bitcoin'e olan güven, tek bir şirket veya hükümet tarafından değil, dünyanın her yerindeki bağımsız bir bilgisayar topluluğu tarafından yönetilen, merkezi olmayan, değişmez bir defter aracılığıyla güvence altına alınır. Tüm bilgisayarlar, eşler arası ağ (P2P) adı verilen aynı ağda bulunur ve sektörde, bu model genellikle "dağıtılmış güven modeli" olarak adlandırılır.
Blockchain yazılımı ise, her türlü veriyi takip edebilmek amacıyla kullanılan dijital bir defterdir. Üstelik, herkese açık ve şeffaftır. Blockchain teknolojisinde işlemler dijital bir ortamda gerçekleşir, geçmişe yönelik bir düzenleme yapılamaz ve işlemler geri alınamaz. Bir önceki blokta değişiklik yapılması, sonraki tüm bloklarda değişikliğe neden olacağı için her blok içinde işlem bilgileri ve önceki bloğun şifrelenmiş hash kodu bulunur.
Dağıtık ağ nedir?
Blockchain teknolojisinde işlemlerin dağıtık ağda veya sistemde gerçekleştiğinden bahsetmiştik. Peki ama dağıtık ağ nedir? Dağıtık ağ; aynı veri kaydının, birbirleriyle iletişim halindeki farklı bilgisayarlar üzerinde saklanmasına verilen isimdir. Dağıtık sistemde herhangi bir otorite ya da kurum bulunmamaktadır, kayıtlı veriler hiç kimsenin yönetiminde olmadığı için ağdaki tüm kullanıcılar erişim sağlayabilir. Madenci ismi verilen ağa bağlı bilgisayarlar, işleme konan verileri bir araya getirerek şifreleme standartlarına uygun biçimde arşivler ve blok haline getirir.
Blockchain teknolojisine güvenilir mi?
Blockchain teknolojisi, pek çok nedenden dolayı interneti ve hatta dünyayı değiştirme potansiyeline sahip çığır açan teknolojiler sunmaktadır. Her şeyin kolayca kopyalanabildiği ve çoğu kullanıcının anonim olduğu dijital bir alanda kime güvenilebilir? Blockchain teknolojisi ise, bu can alıcı soruyu çözmeye yardımcı olma niteliği taşıyor. Bir blockchain ağı tek bir kişi tarafından değil, düzenli zaman dilimlerinde yüzlerce, binlerce ve hatta milyonlarca topluluk üyesi tarafından güncellenir ve doğrulanır.Bir şirket, hükümet veya banka gibi tek bir merkezi otorite yerine tüm blockchain ağı, paylaşılan bir "gerçeklik" üzerinde, yani ağda şimdiye kadar gerçekleşen tüm işlemlerin geçmişi üzerinde karar kılar. Bu anlaşmaya konsensüs (fikir birliği) denir.
Hiçbir kullanıcının sistemi aldatmasının mümkün olmaması nedeniyle blockchain ağı katılımcılarının birbirlerine güvenmelerine bile gerek yoktur. Gerçekleşen her ilgili işlem ağda kaydedildiği ve kalıcı olarak saklandığı için, defterin geçmişini değiştirmek veya aynı işlemi iki kez göndermek (çift harcama/double spending) mümkün değildir.
Bitcoin gibi blok zincirlerinde güven unsuru, tüm blokların insanlar tarafından görülebildiği teknolojik özelliklere dayanır. Üstelik, blockchain üzerinde yapılan tüm işlemlerin kontrol edilebilmesi, sistem üzerinde yapılabilecek hileli işlemlerin ve sahtekarlıkların blok zincirlerine eklenmesini önlemek amacıyla ağdaki özel bir bilgisayar türü olan madenci tarafından doğrulanmadığı takdirde hiçbir işlem bir ağa eklenmez. Yani, işlemlerin çeşitli siber saldırılara karşı dayanıklı olması sayesinde, blockchain ağı, iş yapmak için birbirlerine güvenmeleri gerekmeyen kişiler tarafından bile kullanılabilir.
Blockchain teknolojisinin önemini bilmek kadar hangi borsada yatırım yapacağınızdan emin olmak da aynı derecede önemlidir. Siz de güvenle yatırım yapmak istiyorsanız, bitpanda.com/tr adresimize tıklayıp, bir hesap açıp kolayca alım-satım yapmaya başlayabilirsiniz!
